Akif Nəsirli: “Hökumət test eləyir ki, gördükləri tədbirlərin effekti nə qədərdir”Son bir neçə gün ərzində ABŞ dolları manata nisbətən ucuzlaşıb. İqtisadçılar bunun gözlənilən proses olduğunu deyirlər. Ötən gün Azərbaycan Mərkəzi Bankında (AMB) Dövlət Neft Fondunun (ARDNF) da iştirakı ilə hərrac keçirilib. Hərracda manatın orta çəkili məzənnəsi 1,8251 səviyyəsində formalaşıb. Beləliklə, manatın orta çəkili məzənnəsi hərracda 2,8% möhkəmlənib.Qeyd edək ki, AMB USD/AZN rəsmi məzənnəsini ötən gün üçün 1,8769 səviyyəsində müəyyən edib. Ekspertlərin fikrincə, dolların ucuzlaşması və ümumiyyətlə, dollara olan tələbatın aşağı düşməsi gözlənilən idi. Əsasən yanvar ayında dollara olan tələbat azalıb. Prosesin hələ də davam edəcəyini bildirən iqtisadçılar bu məsələni yanvar və fevral aylarında həm büdcəyə ayırmaların az olması, həm də idxal azalması ilə əlaqələndiriblər. Müşahidələr onu göstərir ki, dolların manata nisbətən ucuzlaşması prosesi martın ortalarına qədər davam edəcək. Novruz bayramı ərəfəsində dolların yenidən bahalaşacağı istisna olunmur. Maraqlıdır, iqtisadçılar hər zaman bəyan edirdilər ki, əslində dolların manata nisbətən real dəyəri 2 manat 50 qəpikdir. O zaman dolların məzənnəsi niyə aşağı düşür?“Bu proses inzibatçılığın təzahürüdür”İqtisadçı-ekspert Akif Nəsirli “Cümhuriyət” qəzetinə bildirib ki, dolların ucuzlaşması vəziyyəti Azərbaycan manatının üzən məzənnə üzrə göstərdiyi effetkə bənzəmir: “Bu məsələdə o qənaətə gəlmək olmaz ki, artıq manat müqavimət göstərir. Amma manat öz dəyərini yenidən qaytarır və o istiqamətdə hərəkət edir. Bu proses inzibatçılığın təzahürüdür. Hökumət ölkə daxilində müəyyən tədbirlər görüb. Banklarda Azərbaycan manatının nağdlaşdırılmasına ciddi məhdudiyyət qoyulub. Bundan əlavə Azərbaycanda valyuta çıxışına ciddi qadağalar qoyulub. Bir tərəfdən banklarda manatın nağdlaşdırılmasının qarşısının alınması əhalidə, sahibkarda pul kütləsinin azalmasına səbəb olur. Digər tərəfdən ölkədən dolların çıxışına konkret ciddi məhdudiyyətlər qoyulub. Hesab edirəm ki, hökumət bir test eləyir ki, gördükləri tədbirlərin effekti nə qədərdir. Bu testin nəticəsinə uyğun olaraq Azərbaycan manatının sabitləşdirilməsi istiqamətində müəyyən ardıcıl addımlar atacaqlar. Bu tədbirləri ona görə görürlər ki, Azərbaycan bazarına axan valyuta manatı sabitləşsin”.Ekspert əlavə edib ki, dolların hazırda məzənnəsinin aşağı düşməsinin bazarla heç bir əlaqəsi yoxdur: “Sadəcə olaraq hökumət müəyyən vasitələrlə o qiymətləri tənzimləyə bilir. Necə ki, 10 ildir tənzimləyir.Tənzimlənmə zamanı çoxlu valyutaya girirlər. Ona görə iki ildir o tənzimləməni məhdudlaşdırıblar. O səbəbdən də manat indiyədək ucuzlaşıb. 0.78 az qala 2 manata gəlib çıxmışdı. İndi isə tədbir görürlər ki, dollar dayanıqlığını ölkədə saxlaya bilsinlər. Sabitləşmə yaransa, Rusiyadakı kimi bir sabitlik yarada bilərlər. İndi hökumət gördükləri tədbirlərin səmərəsini yoxlayırlar ki, görək ölkədən dollar axını, bazarın dollarudma qabiliyyəti nə qədərdir. Fikrimcə, onu yoxlayırlar.Bundan sonra valyutadəyişmə məntəqələrində bir müddət dollar satışı sərbəst şəkildə reallaşdırılacaq. Əgər manat üzən məzənnə ilə indiki qiyməti alırsa, o zaman valyutadəyişmə məntəqələrində nə üçün məhdudiyyət var? Bütün əlamətlər ona gətirib çıxarır ki, hökumət gördüyü tədbirlərdən sonra bir test keçirir. Hesab edirəm bu, müvəqqəti haldır”.Alçina Amilqızı
