ABŞ Maliyyə Nazirliyi cari ilin son rübündə dövlət borcunu artırmaq niyyətindədir. Rusiya KİV-ləri xəbər verir ki, oktyabrdan dekabra qədər ABŞ dövlət istiqrazlarının satışından büdcəyə 501 milyard dollar cəlb etməyi planlaşdırır.Bildirilir ki, bu məbləğin təxminən dörddə bir hissəsinin - 114 milyard dolların ilk iki həftə ərzində toplanması gözlənilir. "VTB24” bankın analitiki Aleksey Mixeyevin sözlərinə görə, bu proseslərdən sonra bazardan böyük həcmdə likvid dolların çıxarılması və son nəticədə dolların bahalaşması baş verəcək:
"Hələ ki, bazarda əks prosesdir.Maliyyə Nazirliyi mart ayından yeni öhdəliklərə qoyulan məhdudiyyətlər səbəbi ilə "borc pəhrizi”ndədir.Bu da dolların məzənnəsinə təzyiq göstərir.Belə ki, dolların indeksi 2 illik minimuma qədər enib, avro isə yarım il ərzində 12 faiz bahalaşıb”.
Analitik hesab edir ki, ilin sonuna dollar bahalaşacaq: "Bu ilin sonuna qədər avro dollarla paritet əsasında 15 faiz dəyər itirərək ucuzlaşacaq”.
İlin sonuna qədər dünya bazarında dolların bahalaşma ehtimalı varmı?
İqtisadçı-ekspert Pərviz Heydərov "Cümhuriyət” qəzetinə bildirib ki, cari ilin yay mövsümündə Azərbaycanın valyuta bazarında sabitlik müşahidə olundu: "Əslində bu, ilin əvvəlindən bəri müşahidə olunan sabitliyin davamı idi. Ümumiyyətlə, yay mövsümündə manatın məzənnəsinin dəyişəcəyi heç proqnozlaşdırılmırdı.Ən azından xarici turist axınının buna imkan verməyəcəyi göz önündə idi.Sözsüz ki, əsas səbəb heç də bu deyil.Ölkəmizdə manatın ABŞ dollarına nəzərən məzənnəsinin xeyli müddətdir sabit qalmasında bir sıra daxili və xarici faktorların rolu vardır.
Əvvəla, hökumətin apardığı müvafiq siyasətin, yəni sərt pul-kredit siyasəti yeridilməsinin, dövriyyədən nağd pul kütləsinin "çəkilməsinin", kənara valyuta axınının qarşısının alınmasının, idxalın məhdudlaşdırılmasının, o cümlədən, Neft Fondundan Mərkəzi Banka makroiqtisadi sabitlik naminə məlum transfertin buna çox böyük təsiri olmuşdu. Keçən ilkindən fərqli olaraq bu il xarici ticarət saldosu və tədiyyə balansında vəziyyət müsbətə doğru dəyişib”.
Ekspertin sözlərinə görə 2017-ci ildə ABŞ dolları dünya üzrə çox möhkəmlənib: "Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FES) faiz dərəcəsini iki dəfə artırmasına baxmayaraq, Amerika valyutası cari il ərzində çox da bahalaşmayıb.Bunda neftin dünya bazar qiymətlərinin sabit qalması da mühüm rol oynayıb.Ehtimallara görə guya ilin sonuna doğru vəziyyət dəyişəcək.Niyə və hansı əsasa görə, bu, məlum deyil?Bəri başdan qeyd edim ki, bu ilin sonunadək ABŞ milli valyutası dünyanın heç bir valyutasına qarşı ciddi şəkildə bahalaşmayacaq.FES istiqamətindən gələn xəbərlər də təsdiqləyir ki, çox güman cari ildə faiz artımına getməyəcək. Gedilsə də dekabr ayında ola bilər”.
Azərbaycan manatına gəlincə, Pərviz Heydərov il sonunadək tədiyyə və xarici ticarət balansında mənfiyə doğru heç bir dəyişiklik gözləmədiyini deyib: "Qaldı ki, hökumətin valyuta bazarında mövcud sabitliyi qoruyub saxlamaq məqsədilə apardığı müvafiq siyasətə, bu, davam etdiriləcək. Odur ki, ilin sonuna qədər manat və dollar münasibətində də heç bir dəyişiklik gözlənilmir”.
Yeganə Oqtayqızı
